Schilderij Jaca negra luna roja

‘Jaca negra, luna roja’
Eelko van Iersel
Formaat: 175 x 60 cm
Materiaal: Olieverf en zand op doek
Prijs: verkocht (opdracht)

In opdracht creëerde Eelko van Iersel het schilderij ‘Jaca negra, luna roja’ voor twee kunstliefhebbers uit de omgeving van Nijmegen. Gezamenlijk werd de kleurstelling en het formaat bepaald. Ze wilden graag paarstinten, grijs/wit en accenten in oranje. Gedurende een aantal maanden werkte Eelko vervolgens aan de onderlagen waarbij het schilderij opgebouwd wordt met zand en verschillende verfsoorten, waardoor de huid robuust is en op sommige plaatsen scheuren vertoond -zoals de aarde breekt in een droge rivierbedding-. Vanuit de inspiratie van het huis, de opdrachtgevers en de kleurstelling is Eelko het schilderij laag-over-laag gaan opbouwen met olieverf. Het eindresultaat is een krachtig schilderij geworden met een diepere laag. Het zou een spelonk kunnen zijn in een klif, maar ook een detail van een amethist (sterk uitvergroot). Een krachtbron die energie geeft, licht en duisternis bij elkaar brengt.

CANCIÓN DE JINETE
Córdoba.
Lejana y sola.
Jaca negra, luna grande,
y aceitunas en mi alforja.
Aunque sepa los caminos
yo nunca llegaré a Córdoba.
Por el llano, por el viento,
jaca negra, luna roja.
La muerte me está mirando
desde las torres de Córdoba.
¡Ay qué camino tan largo!
¡Ay mi jaca valerosa!
¡Ay que la muerte me espera,
antes de llegar a Córdoba!
Córdoba.
Lejana y sola.

Federico García Lorca, 1924

“Mooi is het om te voelen welke energie nodig is in een ruimte en in het leven van de opdrachtgever. Daarbij mezelf aan te sluiten op de specifieke inspiratie, die nodig is om te creëren. Ik prijs mezelf een gelukkig mens als het me lukt om de wens om te zetten in een tastbaar schilderij”, aldus de kunstenaar.

Het olieverfschilderij prikkelt de fantasie van de toeschouwer. Daardoor herkent de toeschouwer beelden en krijgen herinneringen vorm. Zo ontstaan er concrete voorstellingen in schilderijen die van origine non-figuratief bedoeld zijn. De titel ‘Jaca negra, luna roja’ betekent in de Spaanse taal: ‘Zwart paard, rode maan’. Een frase uit het gedicht ‘CANCIÓN DE JINETE’ van de beroemde Spaanse dichter Federico García Lorca, waarin hij de stad Córdoba bejubeld in zijn gedicht. Federico García Lorca (1898-1936) was bij zijn leven al de beroemdste dichter en toneelschrijver van Spanje. Hij maakte deel uit van een generatie schrijvers en kunstenaars die, zoals zijn vriend Pablo Neruda later zou zeggen, voor een ‘schitterende wedergeboorte van de Spaanse creativiteit zorgde’. Tot op de dag van vandaag worden zijn toneelstukken opgevoerd, zijn gedichten in vele talen vertaald en heeft zijn korte, heftige leven menig cineast en fotograaf geïnspireerd. Zo heeft zijn gedicht mede bijgedragen aan de inspiratie van Eelko om dit schilderij te creëren.

Dit is een Engelse vertaling van het gedicht.

SONG OF THE HORSEMAN
Pitchblack pony, risen moon.
A sack of olives at my saddle.
Though I know the roads I travel
I shall never get to Córdoba.
Córdoba
Away and alone
Oh the road lies long before me!
Oh for my courageous pony!
Oh for Doom out waiting for me
Long before I get to Córdoba.
Córdoba
Away and alone